अधिकाशं मानिसको मुख, जिब्रो तथा ओठमा स–साना बिबिरा, फोकाफोकी आइरहने हुन्छ । कसैको जिब्रो, कसैको ओठ, कसैको गिजा प्राय घाउँ भइरहन्छ । जसले खाना खान, बोल्न समेत समस्या हुन्छ ।

शरीरमा पोषणको कमी हुदाँ, भिटामिन बी, सी, आइरन तथा प्रोटिनको कमीले मुख, ओठ तथा जिब्रोमा घाउ आउँछ । यस्तै खाद्य विषाक्तता, सुर्ति, पानमसला, मद्यपान, र धुम्रपानका कारण ब्याक्टेरिया तथा फङगसको संक्रमण, बढि तातो र मसला, बढि अम्ल भएको खान पानको कारणले पनि मुख, ओठ, जिब्रोमा घाउ आउँछ ।

समाधानका उपाय:

– प्रशस्त पानी पिउने ।

– बढि चिसो वा तातो नखाने, नपिउने ।

– फलफूल तथा साग सब्जी राम्ररी चपाएर खाने ।

– मनतातो पानीमा पिटकिरी मिसाएर दैनिक ३ पटक कुल्ला गर्ने ।

– चिल्लो पदार्थ बढि नखाने ।

– बिहान–बिहान उम्रको गेडागुडी खाने ।

– घाउ भएको ठाउँमा मह लगाउने ।

– निमको पात चपाउने ।

– बदाम भिजाएर खाने ।

– पानीमा तुलसीको पात राखेर कुल्ला गर्ने ।

यसका बावजुद बारम्बार समस्या भइरहेमा चिकित्सकको परामर्श लिने । विभिन्न एजेन्सीको सहयोगमा